Model

Model

piątek, 22 maja 2015

Słownik gwarowy gminy Józefów

Od kilku miesięcy uczniowie zbierają dawne słowa, jakimi posługiwali się ich przodkowie na terenie gminy Józefów. W tym celu rozmawiają z najstarszymi mieszkańcami, swoimi dziadkami, babciami czy sąsiadami i zapisują wyrazy, których już dzisiaj na co dzień się nie używa. Dla dzieci są to nieznane archaizmy a dla rozmówców często czynny jeszcze język. Dzięki rozmowom i wywiadom z najstarszymi mieszkańcami Józefowa i okolic poznają dawne słownictwo używane na tych terenach. Jest to skarbnica wiedzy na temat języka i zmian jakim on podlega. Przy okazji uczniowie dowiadują się wiele na temat życia w dawnych czasach, poznają tradycje, obyczaje i zapomniane już przez najmłodszych, zwyczaje, jakie zachowywali ich przodkowie. A oto przykłady niektórych wyrazów usłyszanych i zapisanych przez dzieci:

bajura - kałuża
bakon - tytoń
baniak - garnek
cywać - drzemać
chałat - kurtka
duchota  - gorąco
dziady - jeżyny
ganiać - biegać
jagły - kasza jaglana
kalita - torba
kajet - zeszyt
komora  - spiżarka
kulasza - potrawa z ziemniaków i mąki 
kufajka - kurtka
ligać - kłaść się
łachy - ubrania
niecka - drewniana misa
wydybał - znalazł
zezuć - ściągnąć buty
żuraw - rodzaj studni

Te i wiele, wiele innych równie ciekawych wyrazów znalazło się w ,,Słowniku wyrazów gwarowych terenu gminy Józefów".

środa, 20 maja 2015

Spotkanie z roztoczańskim poetą

13 maja uczniowie klasy V b uczestniczyli w spotkaniu z poetą księdzem Pawłem Słonopasem. Od 1991 roku po dzień dzisiejszy pracuje on jako proboszcz na malowniczym Roztoczu w parafii p.w. Opatrzności Bożej w Bondyrzu. Poezją zajmuje się od czasu studiów. W tym roku promował swój 28 tomik wierszy. Spotkanie odbywało się w Publicznej Bibliotece w Józefowie. Kilkoro piątoklasistów przygotowało recytacje utworów, które bardzo spodobały się autorowi i zgromadzonym uczestnikom.   Ksiądz Słonopas w swojej twórczości często porusza tematy religijne, ale nie poucza czytelnika, a to co najważniejsze przekazuje bez zbędnego patosu. Oprócz pisania wierszy duchowny od wielu lat zajmuje się również filatelistyką. Dlatego uzupełnieniem rozmów o poezji była prezentacja kilkunastu klaserów ze znaczkami z całego świata.





,, W krainie żurawiny i utopców"


Na zajęciach z języka polskiego uczniowie klas IV i V analizowali legendy związane z Roztoczem. Wcześniej mieli za zadanie przeczytać w domu książkę pod tytułem ,,W krainie żurawiny i utopców", w której zostały zebrane najbardziej znane opowieści dotyczące pochodzenia nazw miejscowości i historie ludzi związanych z terenem gminy Józefów.  Dzieci czytały wybrane legendy, omawiały ich treść, wybierały najciekawszych bohaterów i zdarzenia, które działy się nieraz w miejscach ich zamieszkania. Zainteresowali się także autorami podań, ponieważ okazali się nimi ludzie, których znali, bowiem teksty tworzyli między innymi mieszkańcy Józefowa i okolic. Niezwykłe opowieści, pełne tajemniczości i fantastyki na długo zapadną w pamięć małych czytelników.